Matur suksma majeng ring pangenter acara pecentokan
mapidarta basa Bali, santukan galahe sane becik puniki kapica ring pasikian
titiange. Ida dane sareng sami, pamekas ring para manggala karya lan para
panureksa sane dahat suksamyang titiang, para panodia lan para yoana miwah para
pamiarsa sami sane banget tresnasihin titiang, sadurung titiang matur amatra,
pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi
Wasa, majalaran antuk panganjali,
"Om Swastyastu"
Mogi-mogi sangkaning sih pasuecan lan asung kertha wara
nugraha Ida, prasida titiang ngiring ida dane sareng sami ngamangguhang
karahayuan lan karahajengan jagat. Ring genah lan galahe sane becik puniki,
lugrayang titiang matur amatra sane mamurda "Ngrajegang Pariwisata Ring
Bali".
Ida dane para sameton titiang sareng sami sane wangiang
titiang, sakadi napi sane sampun kawikanin sareng sami indik kepariwisataan
ring Bali sampun becik saking daweg pemerintahan Welanda. Duk warsa 1935, ring
Denpasar kawangun Bali Hotel, sane kanten rajeg ngantos mangkin pinaka cihna
kapertama, tetamian kepariwisataan ring Bali. Punika mawinan Baline dados
tatujon wisatane sampun kaloktah ring dura negara. Akeh jejuluk sane kamedalang
saking kaasrian Polu Baline sakadi : "Pulau Dewata, Pulau Seribu
Pura", miwah sane siosan. Punika sami sangkaning angob ipun ngatenang,
nyingak kawentenan kahanan Pulo Baline nenten sios ring kautaman kebudayaan
Baline, sane rumaket ring tatwa, susila, lan upacara agama Hindune. Silih tunggil
sane banget ngrajegang budaya Baline inggih punika indik falsafah "Tri
Hita Karana" sane prasida ngamolihang kasukertan jagat lan kesenian Pulo
Baline. Majalaran falsafah Tri Hita Karana punika jagat Baline prasida ajeg,
santukan falsafahe punika prasidanuntun para janane ngamecikang parhyangan
pinaka sarana genah ngaturang bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tri Hita
Karana prasida nuntun ngamecikang pawongan pinaka sarana ngiket paiketan
pasametonan ring Bali, Tri Hita Karana prasida nuntun palemahan pinaka sarana
ngamecikang indik wewidangan Baline ngantos asri saking kota rauh ring
desa-desa. Santukan gumi Baline katon asri lan udarane sejuk, kenten taler para
janane ring Bali yening nerima tamiu sami ramah tamah, ngranayang para turise
seneng rauh ka Bali malila cita lan nglila ulangun. Saking senengnyane ring
Bali makeh torise sampun numbas tanah lan makarya wangunan ring Bali.
Upaminipun nguangun Hotel miwah vila-vila genah para torise sane tiosan sane
tetujon dane taler melancaran. Tiosan ring punika wenten taler sane
tetujonnyane matiosan upaminipun madolan lan matumbasan barang-barang kesenian.
Yadiastun asapunika iraga para sameton Bali patut siaga ring para tamiu sane
rauh ka Bali, utamanipun ngeninin indik katereptian (ketertiban lan keamanan)
Pulo Baline. Iraga mangda mresidayang milihin pamekasne para pacalang, sapasira
sane dados ngranjing ring Bali, miwah sapasira sane nenten kadadosang ngranjing
ring Bali.
Yadiastun tamiune punika marupa tamiu domestik patut iraga
waspada pisan, mangda nenten malih keni bencana bom sekadi ring Kuta duk warsa
2002 lan 2005, sane lumrah kawastanin bom Bali. Sane mulang bom punika nenten
sios tamiu domestik saking Jawi sane mawasta Amrosi lan sawitran-sawitrannyane
sane setata melaksana corah lan himsa karma mamati-mati.
Bencana bom inucap makeh para wisatawane sane keni bencana
ngantos padem dados abu tan keni antuk ngelingang sawannyane. Siosan ring tamiu
dura negara makeh taler tamiu domestike sane padem, kenten taler wenten para
sameton Baline makeh sane padem. Bencan bom Bali punika ngranayang para tamiu
dura negarane jejeh pisan rauh ka Bali sane ngranayang Pulo Baline sepi.
Santukan nenten wenten toris rauh ka Bali makeh pisan para pangusaha-pangusaha
pariwisata sane nguredang selanturipun bangkrut, sakadi : hotel-hotel,
vila-vila, art shop - art shop lan pasar seni pada sepi laut matutup. Bom Bali
puniki makeh pisan dampakne, pamekasne makeh karyawan sane nganggur tan polih
pakaryan. Dampak sane pinih banget indik krisis ekonomi, wewangunan akeh sane
macet, dagang udu, ten wenten toris sane matumbasan nganggen jinah dolar.
Dampak-dampak puniki nenten je ring Bali kemanten, nanging ka sajebag negara
Indonesia keni krisis ekonomi.
Majalaran pengalaman bom Bali punika ngiring iraga sareng
sami mawas diri, mulat sarira miwah waspada marep ring para tamiu sane rauh ka
Bali mangda kapreksa olih pacalang utawi petugas keamanan, yening nenten
nganutin sekadi awig-awig mangda ka stop nenten kadadosang ngranjing ring
sawewidangan Bali puniki.
Inggih wantah amunika atur titiange, yening wenten kirang
langkung atur titiange, titiang nunas gung rena sinampura. Mogi-mogi wenten
pokenohnyane. Pinaka panguntat titiang ngaturang parama shanti.
"Om Santih, Santih, Santih, Om"
Artikel Terkait
|
No comments:
Post a Comment